วัดธรรมนิมิตเป็นวัดธรรมยุติกนิกายสถานที่ตั้งสะดวกแก่การเดินทางไปเยี่ยมชม อยู่ใกล้ตลาดแม่กลองและโรงพยาบาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ในอดีตกาล วัดธรรมนิมิต คงมีสภาพเหมือนวัดโบราณอื่น ๆ อีกหลายวัดที่ไม่ทราบว่าใครเป็นผู้สร้าง ได้รกร้าง ร่วงโรย จนกลายเป็นป่า เป็นสวนในกาลต่อมา เพราะภัยจากสงครามกับพม่า เมื่อ พ.ศ.2310 เมืองแม่กลองประสบภัยอย่างหนักในสมัยนั้น เพราะเป็นแหล่งหาเสบียงและเป็นเส้นทางเดินทัพผ่านทางเรือของพม่าไปยังเพชรบุรี หัวเมืองทางตะวันออก และทางใต้ บางวัดโชคดีมีผู้บูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่บางวัดก็ร้างไป หรือสูญหายไปเลยก็มี เมื่อแบ่งเขตจังหวัดใหม่ บางวัดก็เข้าไปอยู่ในเขตราชบุรี บางวัดก็อยู่ในเขตสมุทรสาคร วัดที่สูญหายไป เช่น วัดสร้อยฟ้า ตั้งอยู่ริมแม่น้ำแม่กลอง ปากคลองบางนกแขวก สมัยธนบุรี ยังรกร้างกลายเป็นป่าต่อมาประชาชนเข้ายึดถือทำมาหากินเปลี่ยนเจ้าของกันต่อ ๆ มา สุดท้ายที่ดินของวัดสร้อยฟ้า ตกทอดเป็นกรรมสิทธิ์ของวัดคริสต์บางนกแขวก อำเภอบางคนที เป็นสถานที่สร้างวิหารพระแม่บังเกิดอันงดงามและเป็นศูนย์เผยแผ่คริสตศาสนาที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย วัดทุ่ง เป็นวัดอยู่ในสวนลึก ถูกพม่าเผาจนราบเรียบ ปัจจุบันกำลังบูรณะขึ้นใหม่ หรือวัดหลวงญวนฯ เป็นวัดร้าง ปัจจุบันกลายเป็นสถานที่ตั้งโรงเรียนท้ายหาด อดีตอยู่ในความดูแลของวัดบางขันแตก ปัจจุบันเป็นศาสนสมบัติกลาง เป็นต้น
วัดธรรมนิมิต เป็นวัดโบราณ สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้สร้างเพราะได้รกร้างตลอดมา จนกระทั่งมีชาวจีนอพยพลี้ภัยจากผู้ก่อการร้ายอั้งยี่ในสมัย ร.3 จากจังหวัดฉะเชิงเทรา และชลบุรี มาตั้งรกรากทำมาหากินขึ้นที่บริเวณนี้ มีอาชีพทำการประมงและเลี้ยงเป็ด ได้ช่วยกันบูรณะวัดร้างนี้ขึ้น เรียกว่า “วัดคอกเป็ด” คงจะนำเป็ดมาเลี้ยงกันที่บริเวณวัดนี้ ส่วนชื่อว่า “วัดธรรมนิมิต” คงจะตั้งขึ้นภายหลังจากการตั้งคณะธรรมยุติกนิกาย ภายในสมัย ร. 4 แล้ว เพราะมีหลักฐานว่า วัดนี้เข้าอยู่ในสังกัดของคณะสงฆ์ เมื่อ พ.ศ.2373 สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส เคยเสด็จมาทอดพระเนตรวัดนี้ เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ.2458
วัดธรรมนิมิต ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ตลอดมาจากตระกูลคหบดีชาวแม่กลองหลายตระกูลมาจนทุกวันนี้
สิ่งสำคัญของวัด ได้แก่
๑.พระเจดีย์องค์ใหญ่พระยาบำเรอพักตร์เป็นหัวหน้าสร้างระหว่าง พ.ศ.2403 -02450 มีเรื่องเล่าว่า ประชาชนที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง ได้เคยแลเห็นรัศมีพวยพุ่งออกมาจากทางยอดพระเจดีย์ในตอนกลางคืนบางคืน สันนิษฐานว่าคงจะเป็นพระบรมสารีริกธาตุ ซึ่งประดิษฐานอยู่ในพระเจดีย์ แสดงอิทธิปาฏิหาริย์ก็เป็นได้ สมัยที่ผู้เขียนยังเป็นนักเรียนมัธยมศึกษาของวัดนี้อยู่ มีเพื่อนบอกว่าใต้พระเจดีย์องค์ใหญ่นี้ มีจระเข้อาศัยอยู่ มีโพรงเข้ามาจากแม่น้ำ ถ้าไม่เชื่อก็ลองเอาก้อนหินเล็ก ๆ ใส่ลงไปตามช่องนั้นจำได้ว่าได้ยินเสียง “ก๊อก ๆๆๆ ตุ๋ม...” แสดงว่าได้พระเจดีย์มีน้ำอยู่จริงๆ แต่จะมีจระเข้ไว้หลอกเด็ก หรือมีจริง ๆ ไม่ทราบได้
๒. พระพุทธไสยาสน์(พระนอน) ของเก่า สร้างระหว่าง พ.ศ.2403 – 2450 องค์พระพุทธไสยาสน์ ยาวประมาณ 3 วา เศษ ปัจจุบันได้สร้างวิหารหลังใหม่แทนหลังเก่าแล้ว
โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสมุทรสงคราม เคยตั้งอยู่ในบริเวณนี้ โดยเริ่มแรก พ.ศ.2462 เป็นโรงเรียนประถมศึกษา ชื่อว่า “โรงเรียนถาวรานุกูล”พ.ศ.2468 เปลี่ยนชื่อเป็น “โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสมุทรสงคราม
ถาวรานุกูล”
พ.ศ. 2509 ทางราชการได้ย้ายโรงเรียนสตรีประจำจังหวัด จากวัดธรรมนิมิตมาสร้างใหม่ที่ถนนสายสมุทรสงคราม – บางแพ
ที่มา :ศุนย์ข้อมูลวัฒนธรรมกระทรวงวัฒนธรรม :http://m-culture.in.th/album/36816/วัดธรรมนิมิต
เลขที่ : ซอยราชญาติรักษา ต. แม่กลอง อ. เมืองสมุทรสงคราม จ. สมุทรสงคราม 75000
- ศุนย์ข้อมูลวัฒนธรรมกระทรวงวัฒนธรรม
- ก้อง : มหาวิทยาลัยศิลปากร :
- -
ข้อมูล/ประวัติ
ที่ตั้ง
ผู้บันทึกข้อมูล
ช่องทางติดต่อ
