เป็นวัดเก่าแก่ปรากฏหลักฐานในตำนานพื้นเมืองพะเยาซึ่งเขียนขึ้นในรัชสมัยพระเมืองแก้วแห่งล้านนาในต้นพุทธศตวรรษที่ 21 ชาวพะเยาเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า วัดประตูเหล็ก เนื่องจากตั้งอยู่ใกล้กับประตูเวียงชื่อ ประตูเหล็ก ซึ่งมีการฝังยันต์ทำจากเหล็กไว้เพื่อเป็นสิริมงคลแก่เวียงดังปรากฏหลักฐานในตำนานพื้นเมืองพะเยาซึ่งเขียนขึ้นในรัชสมัยพระเมืองแก้วแห่งล้านนา (พุทธศตวรรษที่ 21) ภายในวัดปรากฏวิหารล้านนาอิทธิพลรัตนโกสินทร์ซึ่งสร้างในปี พ.ศ. 2494 เจดีย์ทรงระฆังแบบล้านนาที่มีลักษณะพิเศษคือ มีฐานหน้ากระดาน 9 ชั้นรับองค์ระฆังรองรับด้วยฐานปัทม์ย่อมุมไม้ 20 ที่มีบัวลูกแก้วอกไก่ครึ่งซีก 2 เส้นประดับที่ท้องไม้ ซึ่งนิยมในสร้างในล้านนาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 22 และมีลักษณะร่วมกับเจดีย์พระธาตุดอยสุเทพของเมืองเชียงใหม่และรูปทรงของเจดีย์ที่นิยมสร้างในเมืองแพร่ และมีประเพณีสรงน้ำพระธาตุเดือน 8 เหนือ แรม 8 ค่ำ วัดไชยอาวาสเคยมีวงดนตรีประจำของวัดชื่อ วงดนตรีลูกงำเมือง ในอดีตเคยไปเล่นหาเงินเพื่อมาสร้างกำแพงวัด วัดไชยอาวาสเป็นวัดพี่น้องกับวัดหลวงราชสัณฐานเนื่องจากมีพื้นที่ชุมชนอยู่ติดกันและได้รับการบูรณะขึ้นในยุคฟื้นฟูเมืองพะเยาในเวลาไล่เลี่ยกัน



เลขที่ : 679 ถ. พหลโยธิน ตำบล เวียง อำเภอเมืองพะเยา พะเยา 56000 ต. เวียง อ. เมืองพะเยา จ. พะเยา 56000

- สุธี เมฆบุญส่งลาภ

- สุธี เมฆบุญส่งลาภ : มหาวิทยาลัยพะเยา :

- teely1111@gmail.com , 0946077227