วัดแสนเมืองมาตั้งอยู่บริเวณใกล้กับแพงทางด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเมืองเชียงแสน ภายในบริเวณวัดปรากฏเจดีย์ที่ยังคงมีความสมบูรณ์ ฐายวิหาร อุโบสถ ศาลา เจดีย์วัดแสนเมืองมาถือเป็นเจดีย์ที่มีรูปแบบเกือบสมบูรณ์มากที่สุด เพราะพบถึงส่วนยอด หักหายไปเพียงส่วนปล้องไฉนเท่านั้นเอง ในขณะที่เจดีย์องค์อื่น ๆ ส่วนยอดตั้งแต่บัลลังก์จะหักหายไปเกือบทั้งหมด รูปแบบ โดยรวมแล้วตรงตามลักษณะของเจดีย์ที่กล่าวถึงแล้วข้างต้น วัดนี้ไม่มีประวัติการก่อสร้าง ส่วนชื่อนั้นน่าจะเป็นการกําหนดเรียกขึ้นภายหลัง เพราะโดยลักษณะแล้วคงไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับรัชสมัยของพระเจ้าแสนเมืองมาแต่ประการใด เจดีย์วัดแสนเมืองมามีรูปแบบครบตามระเบียบของเจดีย์ในกลุ่มนี้ทั้งหมดตั้งแต่ฐานบัว 2 ฐานซ้อน กันและมีการประดับลูกแก้วอกไก่ที่ท้องไม้ชุดฐานบัวรองรับองค์ระฆัง 3 ฐานประดับลูกแก้วอกไก่ 2 แนวอยู่ในผังแปดเหลี่ยม โดยรูปแบบแล้วน่าจะเป็นงานที่สร้างขึ้นในยุคที่ได้รับความนิยมอย่างมากของเจดีย์รูปแบบนี้ในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 21 บริเวณโบราณสถานเป็นป่าทึบ เต็มไปด้วยต้นไม้บริเวณรอบโบราณสถานมีการสร้างบ้านเรือนเพียงเล็กน้อย ปัจจุบันโบราณสถานแห่งนี้เป็นวัดร้าง ซึ่งมีร่องรอยของการบูรณะซ่อมแซม ความสัมพันธ์ระหว่างคนกับโบราณสถานยังคงมีมาก เพราะถือว่าเป็นโบราณสถานที่เก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ ทําให้ชาวบ้านรักและคอยดูแลสภาพของโบราณสถานอยู่เสมอ และให้ความสําคัญกับตัวโบราณสถานและยังคงนับถือในสถานที่เก่าแก่ ซึ่งเป็นลักษณะของพุทธศาสนิกชน ทําให้พบร่องรอยของการเข้ามาสักการะตัวโบราณสถาน



เลขที่ : ต. อ. จ. เชียงราย 57150

-

- ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง :

-