ประเพณีสงกรานต์หรือชาวล้านนาเรียกประเพณีนี้ว่า "ปี๋ใหม่เมือง" ในเมืองเชียงแสนมีวัดเวลาและพิธีกรรมเหหมือนกันกับชาวล้านนาในพื้นที่อื่นๆ โดยจะเริ่มปีใหม่เมืองในวันแรกเรียกว่าวัน "สังขานต์ล่อง" วันนี้จะเป้นวันที่ชาวเชียงแสนจะทำความสะอาดบ้านเรือน ซักเสื้อผ้า ผัดเปลี่ยนสิ่งใหม่ๆเข้ามาในบ้าน และในวันนี้จะมีการจุดสะโปกหรือประทัด เพื่อขับไล่สังขานต์หรือสิ่งไม่ดีในปีเก่าๆให้ผ่านไปและรับเอาสิ่งใหม่ๆเข้ามา วันที่สองเรียกว่าวันเนาว์หรือวันเน่า เป็นวันก่อนวันเถลิงศกเป้นวันที่จะไปจับจ่ายซื้อของเพื่อมาทำบุญ เป็นวันเตรียมของทำขนมและอาหารไปวัด วันนี้จะมีการขนทรายจากท่าน้ำเพื่อนำไปก่อเจดีย์ทรายในวัด และวันนี้จะจัดเตรียมตุงปี๋ใหม่ ข้าวตอกดอกไม้ น้ำขมิ้นส้มป่อยเพื่อที่จะนำไปทำบุญในวันพรุ่งนี้ วันเน่านี้มีธรรมเนียมว่าจะต้องไม่พูดในสิ่งไม่ดี ต้องพูดในสิ่งดีๆ วันที่สามของประเพณีปีใหม่เมืองคือวันที่สำคัญที่สุดเรียกว่า "วันพญาวัน" คือวันเถลิงศก วันขึ้นปีใหม่ และเป้นวันที่เป็นพญาของวันทั้งหลาย หรือเป็นใหญ่กว่าวันทั้งหลายในรอบปี วันนี้จะเป็นวันทำบุญตักบาตร ถวายเจดีย์ทราย ตุงปีใหม่ และมักนิยมสรงน้ำพระในวัดอีกด้วย หลังจากทำบุญในวัดเสร็จก็จะเป็นช่วงแห่งการไปกราบสมาคารวะ หรือไปดำหัวแก่ญาติผู้ใหญ่อีกด้วย วันที่สี่ของงานประเพณีปีใหม่คือวันปากปี วันนี้มักนิยมทำบุญกลางบ้านหรือทำบุญใจบ้าน บางพื้นที่มีการส่งเคราะห์บ้าน และรับเอาสิ่งดีๆเข้ามาในปีใหม่ วันปากปีถือว่าเป็นวันแรกของปีมักนิยมทำอาหารจากขนุน เช่นแกงขนุน ตำขนุน เพราะขนุนเป็นชื่อที่เป็นมงคล เพื่อความหนุนนำ ทำอะไรก็ดี และก็นิยมรับประทานอาหารชื่อที่เป็นมงคลต่างๆอีกด้วย ชาวไทใหญ่ ไทลื้อก็นิยมอาหารอันเป็นมงคลในวันปากปีเช่นเดียวกันโดยกลุ่มชาวไทลื้อ ไทใหญ่จะนิยมอาหารที่ทำจากผักกุ่ม เพราะจะได้กุ้มปีกุ้มเดือน คือทำอะไรก็ดีเหลือกินเหลือใช้และคุ้มครองรักษาอีกด้วย
ในเมืองเชียงแสนนอกจากประเพณีที่เหมือนกันกับชาวล้านนาในพื้นที่ต่างๆแล้ว เมืองเชียงแสนยังจัดประเพณีปีใหม่เมืองที่จัดเป็นงานรื่นเริงหลังจากปีใหม่ของพื้นที่อื่นๆคือ จะจัดในวันที่ 16-18 เมษายน โดยในเมืองเชียงแสนจะจัดงานในห้วงเวลานั้นจะมีกิจกรรมทางวัฒนธรรมต่างๆคือ วันที่ 16 เมษายน จะเป็นขบวนแห่ปีใหม่เมืองจากตำบลต่างๆในเมืองเชียงแสน มีขบวนกลองหลวง การแสดงทางวัฒนธรรมตามชาติพันธุ์ต่างๆ วันที่ 17 เมษายน จะเป็นการแข่งขันเรือในแม่น้ำโขง และการแสดงทางวัฒนธรรม วันที่ 18 เทษายน จะเป็นการแข่งเรือในรอบตัดสิน การแสดงดนตรี และการแสดงทาวัฒนธรรมต่างๆ
เลขที่ : ต. อ. จ. เชียงราย 57150
-
- ผศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง :
-
ข้อมูล/ประวัติ
ที่ตั้ง
ผู้บันทึกข้อมูล
ช่องทางติดต่อ
