พระกันทรวิชัยอภิสมัยธรรมนายก(มอเก่า)
การสร้างพระกันทรวิชัย เกิดความคิดริเริ่มขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2523 โดยอาจารย์อาคม วรจินดา ผศ.บุญเลิศ สดสุชาติ เป็นกรรมการและเลขานุการ พร้อมทั้งคณาจารย์จากคณะต่าง ๆ โดยทำการศึกษาวิจัยพระพิมพ์ดินเผาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือโดย เพื่อมุ่งค้นหาพระที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวอีสาน ประกอบกับการสร้างพระพุทธรูป มีความสอดคล้องในโอกาสที่กรุงรัตนโกสินทร์มีอายุครบ 200 ปี นับเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองมหาสารคาม
จากการศึกษาวิจัย ทางคณะทำงานตัดสินใจเลือกพระพิมพ์ดินเผากันทรวิชัยพิมพ์ใหญ่ เป็นต้นแบบเพื่อสร้างพระพุทธรูปด้วยเหตุผลที่ว่าเป็นพระพิมพ์ที่สมบูรณ์มีคุณค่าทางศิลปะและแฝงปรัชญาธรรมอันสูงยิ่ง กล่าวคือ มีลักษณะแสดงถึงเอกลักษณ์ทางเชื้อชาติชาวพื้นเมืองอย่างเด่นชัดพระพักตร์อิ่มเอิบบริสุทธิ์แสดงถึงการหลุดพ้นจากกาลเวลาประทับนั่งบนฐาน ดอกบัวหงายอันหมายถึงปัญญาอันเป็นยานนำไปสู่พระนิพพาน เรือนแก้วด้านหลังขององค์พระแสดง ถึงรูปคลื่นกิเลสตัณหาและไฟราคะ อันเป็นวัฏฏะของการเวียนว่ายตายเกิด องค์พระประทับนั่งในลักษณะสมาธิปัสสนา เพื่อมุ่งสู่สัจจธรรม คือ ความหลุดพ้นโดยมีดินแดนแห่งพระนิพพานเป็นจุดหมายปลายทาง ด้วยเหตุผลดังกล่าวมาข้างต้น คณาจารย์ของสถาบัน ต่างเห็นชอบในหลักการว่า น่าจะได้ทำการขยายแบบ จากพระพิมพ์ดินเผากันทรวิชัย หล่อเป็นพระพุทธ รูปด้วยทองสัมฤทธิ์ เพื่อเป็นพระประธานที่มีพุทธลักษณะอันงดงาม แฝงไว้ด้วยปรัชญาธรรมอันสูงสุด สมควรถือเป็นแบบฉบับหรือเอกลักษณ์แห่งพระพุทธรูปแบบอีสานสืบไป
เหตุการณ์ที่สำคัญของจังหวัดมหาสารคาม คือเมื่อวันที่ 20 เมษายน 2524 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ) เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์วลัยลักษณ์อัครราชกุมารี ทรงประกอบพิธีเททองหล่อ ณ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (มศว มหาสารคาม) โดยสมเด็จพระสังฆราช (วาสน์) สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จทรงเป็นประธานฝ่ายสงฆ์นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อมหาที่สุดมิได้ พร้อมทั้งโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามอันเป็นมหามงคลให้ว่า “พระพุทธกันทรวิชัย อภิสมัยธรรมนายก” ในวโรกาสเดียวกันนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้อันเชิญพระปรมาภิไธย่อ ภ.ป.ร. ประดิษฐานบนผ้าทิพย์ด้านหน้าของฐานพระพุทธรูปด้วย
ต่อมาในวันที่ 17 พฤศจิกายน 2524 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีได้เสด็จพระราชดำเนิน ไปเป็นองค์ประธานในพิธีพุทธาภิเษก พระพุทธกันทรวิชัย อภิสมัยธรรมนายก เมื่อเวลา 09.29 น. ณ หอประชุมมหาวิทยาลัยมหาสารคามโดยมีสมเด็จพระสังฆราช (วาสน์) สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จทรงเป็นประธานฝ่ายสงฆ์ พิธีในวันนั้นได้มีพระเกจิอาจารย์จากทุกจังหวัดในภาคอีสานนั่งปรกตลอดทั้งวันด้วย
ปี พ.ศ. 2538 ศาสตราจารย์ (พิเศษ) ดร.ภาวิช ทองโรจน์ อธิการบดีมหาวิทยาลัย ในขณะนั้น ได้ทำการลงรักปิดทอง องค์พระพุทธกันทรวิชัย อภิสมัยธรรมนายก โดยทูลเชิญสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีเสด็จประกอบพิธีเบิกเนตร
พระพุทธรูปสำคัญองค์นี้ ถือเป็นมิ่งขวัญและสิ่งยึดเหนี่ยวในการรวมพลังจิตใจของพุทธศาสนิกชนทั่วไป ให้ระลึกถึงพระรัตนไตรและยึดมั่นในสถาบันหลักทั้งสาม ทำให้เกิดขวัญและกำลังใจที่ดีงาม ตลอดจนเกิดความรัก และความสามัคคีระหว่างประชาชนชาวไทยโดยทั่วกัน
เลขที่ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม(เก่า) ต. ตลาด อ. เมืองมหาสารคาม จ. มหาสารคาม 44000
- ผศ.บุญเลิศ สดสุชาติ
- มหาวิทยาลัยมหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม :
-