สถานะ : พ.ศ. 2552 สมาคมสถาปนิกสยามได้มอบรางวัลอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนาที่สมควรได้รับการเผยแพร่ประจำปี 2552 ประเภทอาคารสาธารณะให้กับทางโรงเรียน เนื่องจากสามารถอนุรักษ์อาคารเก่าที่ มีคุณค่าให้คงอยู่ในสภาพที่ดีได้
ลักษณะเฉพาะ : อาคารโรงเรียนเชียงรายวิทยาคม อาคารแบคแทลล์ สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2470 โดยคณะอเมริกันเพรสไบที่เรียนมิชชั่นในสหรัฐอเมริกา ได้ให้เงินช่วยเหลือแก่ศาสนทูต เรย์ ดับบลิวแบคแทลล์ เพื่อก่อสร้างอาคารหลังนี้
อาคารศรีวิทยาหรืออาคารแบคแทลล์ เป็นอาคารเก่าที่มีลักษณะสถาปัตยกรรมสไตล์โมเดิร์น (Modern Architecture) โครงสร้างเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก สูง 2 ชั้น ได้รับการปรับปรุงซ่อมแซมอยู่ในสภาพที่ดี มั่นคง มีจำนวนห้องในอาคารจำนวน 10 ห้อง
โรงเรียนเชียงรายวิทยาคมเป็นสถานที่ให้การศึกษาอบรมเพื่อพัฒนาบุคคลให้มีความสมบูรณ์ทางสติปัญญา ความรู้และคุณธรรม รวมทั้งเพื่อเป็นพยานถึงพระกิตติคุณของพระเยซูคริสต์ โรงเรียนเชียงรายวิทยาคมเป็นโรงเรียนเอกชนที่มีอายุยาวนานกว่า 100 ปี ที่ก่อตั้งกำเนิดและดำเนินการโดยความเสียสละ อุทิศกำลังกายกำลังใจของคณะมิชชันนารีชาวอเมริกัน ใน ค.ศ. 1888 (พ.ศ. 2431) ดร.แมคกิลวารีได้ตั้งคริสตจักรขึ้นที่บ้านหนานสุวรรณ ริมฝั่งแม่น้ำโขงใกล้กับตัวเมืองเชียงแสนเก่า มณฑลเชียงราย หนานสุวรรณได้รับมอบที่ดินแปลงหนึ่งริมฝั่งแม่น้ำกกจากเจ้าเมืองซึ่งเป็นญาติกัน เพื่อให้ดร.แมคกิลวารีและคณะได้ใช้เป็นสถานที่สอนหนังสือและเผยแพร่พระกิตติคุณ ดังนั้นจึงได้ย้ายจากเมืองเชียงแสนมาอยู่ที่เชียงราย โดยให้การสอนหนังสืออยู่ในความรับผิดชอบของครูหนานตา เริ่มแรกนั้นมีผู้ใหญ่ 8 คน เด็ก 16 คน เรียนเป็นภาษาพื้นเมืองและภาษาอังกฤษโดยให้ชื่อโรงเรียนว่า BOY’S SCHOOL ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นรากฐานของโรงเรียนเชียงรายวิทยาคม สถานที่ทำการเรียนการสอนเดิมเป็นบ้านหลังเล็ก ๆ ฝาขัดแตะมุงด้วยหญ้าคา
ต่อมา ค.ศ. 1907 (พ.ศ. 2450) ได้ย้ายโรงเรียนไปตั้งอยู่บริเวณโรงพยาบาลโอเวอร์บรุ๊ค (ปัจจุบัน) เปิดสอนภาษาไทยและภาษาพายัพ ดำเนินการควบคุมโดยหมอด๊อด หลังจากนั้นไม่นานก็ย้ายมาตั้งอยู่ ณ ตำแหน่งปัจจุบัน โดยมีอาคารหลังแรกคือ “ตึกดำ” เหตุที่เรียกว่าตึกดำเพราะได้ใช้น้ำมันดินสีดำทาทั่วตัวตึก ส่วนตึกเคเนดี้ ซึ่งอยู่ถัดไป เดิมเรียกชื่อ “หอสัสดี” ใช้เป็นที่นมัสการ เป็นสถานที่แต่งงาน เป็นที่ประชุมต่าง ๆ และเป็นอาคารเรียนภายในตัว ต่อมาจึงเปลี่ยนชื่อเป็นอาคาร “เคเนดี้” เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ครอบครัว “เคเนดี้” ที่ได้เสียสละทุนทรัพย์สร้างอาคารหลังนี้เมื่อ ค.ศ. 1914 (พ.ศ. 2457) เนื่องจากในสมัยนั้นคนไทยยังไม่นิยมให้ผู้หญิงเรียนหนังสือหรือเข้าสังคม โรงเรียนที่ตั้งขึ้นเป็นครั้งแรกจึงเป็นโรงเรียนชายและในปีเดียวกันก็ได้ตั้งชื่อโรงเรียนขึ้นใหม่เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ ดร.วิลเลียม เอบริกส์ ผู้มีส่วนผลักดันให้กิจการของโรงเรียนเจริญขึ้น โดยให้ชื่อว่า “โรงเรียนบริกส์อนุสรณ์” และระหว่าง ค.ศ. 1914 - 1917 (พ.ศ. 2457 - 2460) ทางคณะมิชชันนารีได้ตั้งชื่อโรงเรียนสำหรับสอนผู้หญิงขึ้นอีกแห่งหนึ่ง ชื่อว่า “โรงเรียนสตรีวิชา-คาร” สถานที่ตั้งอยู่บริเวณคริสตจักรภาคที่ 2 เวียงเชียงราย ในปัจจุบัน
ใน ค.ศ. 1927 (พ.ศ. 2470) คณะอเมริกันเพรสไบทีเรียนมิชชั่นในสหรัฐอเมริกาได้ให้เงินช่วยเหลือแก่ ศาสนทูต เรย์ ดับบลิวแบคแทลล์ มาดำเนินการสร้างอาคารเรียนหลังหนึ่ง ซึ่งเป็นอาคารสองชั้นมีชื่อว่า “อาคาร แบคแทลล์” ต่อมาใน ค.ศ. 1934 (พ.ศ. 2477) ครูอินสม ดวงเนตร (ศาสนาจารย์อมร ดวงเนตร) ได้รวมโรงเรียน บริกส์อนุสรณ์กับโรงเรียนสตรีวิชาคารเป็นโรงเรียนเดียวกัน ใช้ชื่อใหม่ว่า “โรงเรียนคริสเตียนวิทยาคม”
ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นยกทัพเข้าประเทศไทย ทำให้มิชชันนารีต้องหนีภัยสงครามกลับประเทศของตนเอง อีกทั้งญี่ปุ่นได้ตั้งข้อรังเกียจคริสต์ศาสนา เพราะเป็นศาสนาของฝ่ายศัตรู จึงบังคับให้ ชาวคริสเตียนยุติกิจกรรมทุกอย่าง แต่เนื่องจากทางราชการยังเห็นคุณประโยชน์ของโรงเรียนในการให้การศึกษาแก่เด็กไทยอยู่ จึงได้โอนกิจการของโรงเรียนไปอยู่ในความควบคุมดูแลของรัฐบาล ใน ค.ศ. 1942 (พ.ศ. 2485) โดยแต่งตั้งให้ศึกษาธิการจังหวัด คุณวิสิษฐ์ เรืองอัมพร เป็นเจ้าของและผู้จัดการและได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนเป็น “โรงเรียนเชียงรายวิทยาคม” สืบเนื่องถึงปัจจุบัน
เลขที่ : ชุชนเทศบาลนครเชียงราย ต. เวียง อ. เมืองเชียงราย จ. เชียงราย 57000
-
- ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดุจฤดี คงสุวรรณ์ : มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย :
-