ตามประวัติพ่อเจ้าหลวงดอนแต้นได้มาปกครองเมืองแม่แจ่มพร้อมๆกันกับพ่อเจ้าหลวงม่วงก๋อน (ดงหอบ้านใต้) และพ่อเจ้าหลวงกอนเมือง(ดงหอบ้านกอก) ชาวเมืองแม่แจ่มสมัยนั้นได้อัญเชิญพ่อเจ้าหลวงดอนแต้นมาอยู่ที่น้ำออกฮู (น้ำออกรู หรือน้ำผุด) เพราะว่าสถานที่แห่งนี้เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ชาวบ้านให้ความเคารพอยู่แล้วโดยมี น้ำออกฮูเป็นหลักสำคัญ ตำนานของน้ำออกฮูเล่าว่า น้ำออกฮูไหลมาจากถ้ำเชียงดาว เพราะคนสมัยนั้นได้นำมะนาว 3 ถัง เทลงสู่แม่น้ำในถ้ำเชียงดาวเวลาผ่านไประยะหนึ่งมะนาวได้ไหลมาออกที่น้ำออกฮู 3 ลูก น้ำออกฮูไหลออกจากหินหรือหน้าผาสูงน้ำใสสะอาดเป็นอ่างแล้วไหลลงสู่น้ำแม่อวม สมัยก่อนจะมีปลาหลากหลายชนิด ทั้งใหญ่และเล็ก ชาวบ้านจะแวะนำข้าวตอกไปโปรยให้ปลาและไหว้สาพ่อเจ้าหลวงดอนแต้น ถ้าปลายังอยู่บริเวณน้ำออกฮูจะไม่กล้าจับกินเพราะจะได้รับอันตราย แต่เมื่อปลาผ่านไปออกน้ำแม่อวมแล้ว จึงจับกินได้ ปัจจุบันไม่มีปลาใหญ่แล้ว
พ่อเจ้าหลวงดอนแต้นมีพ่อตั้งเข้าชื่อ นายบุญเรือง พูลเพิ่ม นายบุญศรี ไชยมูล และนายทองอินทร์ กิติรัตน์ แม่ที่นั่งชื่อนางบัวถา อยู่บ้านเหล่า ต.ท่าผา การไหว้สา 1 ปี จะเลี้ยง 1 ครั้งเลี้ยงด้วยหมูตัวผู้สีดำและเครื่องเซ่นไหว้อื่นๆ เช่นเหล้าขาว ดอกไม้ ธูปเทียนฯ โดยจะทำพิธีเลี้ยงในช่วงหลังเดือนเมษายน บริเวณน้ำออกฮูประจำปี นอกจากนี้ถ้าชาวบ้านจะแก้บนต้องใช้หมูตัวผู้สีดำเช่นเดียวกับการเลี้ยงประจำปี
เลขที่ : บ้านทุ่งยาว ต. ช่างเคิ่ง อ. แม่แจ่ม จ. เชียงใหม่ 50270
-
- เจษฏา สุภาศรี : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา :
-
ข้อมูล/ประวัติ
ที่ตั้ง
ผู้บันทึกข้อมูล
ช่องทางติดต่อ
