AR-70180-00018 [ ได้รับทุนจากโครงการ ]
ชุมชนบ้านทุ่งแฝก
Thung Faek Community
ประเภทวัฒนธรรม
จับต้องไม่ได้ : InTangible.
หมวดหมู่วัฒนธรรม
สถาปัตยกรรม
AR:ARchitecture
ร้านค้าและเคหสถาน
แหล่งภูมิปัญญาท้องถิ่น
แหล่งพิธีกรรม
ข้อมูล/ประวัติ
ชุมชนบ้านทุ่งแฝก เดิมเป็นชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยง เดิมมีชื่อว่า 'น่องพุง' เป็นภาษากะเหรี่ยงที่บอกถึงลักษณะแหล่งน้ำและทรัพยากรธรรมชาติ คนรุ่นแรกของบ้านทุ่งแฝกเป็นกะเหรี่ยงโผล่วพวกเดียวกันกับชุมชนบ้านบ่อ ที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐาน บ้าน "ทุ่งแฝก" สันนิษฐานว่า เนื่องจากแต่เดิมแหล่งน้ำมีต้นแฝกขึ้นหนาแน่น และชาวบ้านส่วนใหญ่ยังใช้แฝกมุงหลังคาบ้าน จึงเรียก ทุ่งแฝก บ้านเรือนที่อยู่อาศัยของชุมชนในทุ่งแฝกปัจจุบันส่วนใหญ่มีทั้งบ้านปูน บ้านไม้ และบ้านไม้ไผ่กะเหรี่ยงที่ชุมชนพยายามรักษาวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวกะเหรี่ยงไว้ ปัจจุบันชาวชุมชนทุ่งแฝกยังคงทำการเกษตรและไร่ข้าวหมุนเวียนโดยเฉพาะคนรุ่นปู่ย่าตายาย คนรุ่นกลางคนและหนุ่มสาวยังช่วยทำไร่กันอยู่บ้าง แต่พอว่างจากงานไร่ก็เข้าไปรับจ้างในเมืองด้วยเช่นกัน บางบ้านได้เปลี่ยนตัวเองมาเป็นรีสอร์ทเพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยว ทำร้านอาหาร เนื่องจากทุ่งแฝกยังพอมีวิวธรรมชาติของไร่และมองเห็นลำห้วยภาชีที่สวยงามอยู่ คนในชุมชนยังคงรักษาไว้และกราบไหว้บูชาให้ความเคารพถึงแม้จะตายยืนต้นแล้ว คติความเชื่อการนับถือต้นไม้ใหญ่ที่มีรุกขจือสถิตอยู่ เป็นความเชื่อที่อยู่บนพื้นฐานแนวคิดที่เห็นความสำคัญของธรรมชาติและการมองตนเองเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ จึงให้ความเคารพนอบน้อมและรับรู้ถึงคุณค่าของธรรมชาติ และสะท้อนออกมาในงานพิธีกรรมเลี้ยงผีประจำปี มีทั้ง งานบูชารุกขจือ เมื่อมีทารกแรกเกิดก็จะทำการผูกสายสะดือเด็กทารกไว้กับต้นไม้ใหญ่ ที่จะกลายเป็นต้นไม้ประจำตัวเด็กที่มีเทวาอารักษ์์ ช่วยคุ้มครองปกป้องรักษาเด็กให้เติบโต ไม่เจ็บไข้ได้ป่วย พิธีกรรมบูชารุกขจือ จึงเป็นการแสดงความสำนึกและความสัมพันธ์การอยู่ร่วมกัน ระหว่างคนที่อยู่ร่วมกันในชุมชนเดียวกัน ระหว่างคนกับธรรมชาติ และระหว่างคนกับสิ่งเหนือธรรมชาติ โดยชาวบบ้านจะทำพิธีกราบไหว้ต้นไม้ศุกดิ์สิทธิ์ประจำหมู่บ้านในเดือน 6 ตามปฏิทินจันทรคติ ทุกครอบครัวจะนำอาหารคาวหวาน หมากพลู เหล้า ยาสูบ ดอกไม้ธูปเทียนไปรวมตัวกันที่ต้นไม้ใหญ่ประจำหมู่บ้าน มีผู้นำพิธีหรือเซ้ยคู้ ทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมชีวิตกับธรรมชาติ กล่าวอันเชิญเทพยดารุกขอารักษ์ให้มารับสิ่งของที่ชาวบ้านนำมาถวาย มีการอาบน้ำให้รุกขจือด้วยน้ำขมิ้น ส้มป่อย และเครื่องหอมต่างๆ ให้ช่วยคุ้มครองคนในหมู่บ้านให้อยู่เย็นเป็นสุข ให้ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล พืชพันธุ์ธัญญาหารอุดมสมบูรณ์
ที่ตั้ง
เลขที่ : หมู่ 2 บ้านทุ่งแฝก ต. สวนผึ้ง อ. สวนผึ้ง จ. ราชบุรี 70180
บุคคล/กลุ่มผู้ให้ข้อมูล
- นายอำนาจ เจ้าคุณ
ผู้บันทึกข้อมูล
- นันทนา บุญลออ : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี :
ช่องทางติดต่อ
- 081-777-2319
มีผู้เข้าชมจำนวน :718 ครั้ง
บันทึกข้อมูลเมื่อวันที่ : 14/08/2022 - ปรับปรุงล่าสุดวันที่ : 14/08/2022